Humane Design
ظهور اخلاق در طراحی
در چند سال گذشته، ما زیر انبوهی از رسوایی‌های فناوری B2C مدفون شده‌ایم __ جاسوسی NSA در سال 2013، مداخله‌ی روسیه در انتخابات سال 2016، کمبریج آنالیتیکا در سال 2018 ــ در نتیجه قویاً موضوع رسوایی‌های فناوری در کانون توجه سرفصل «فناوری در مواجهه با مصرف‌کننده» قرار گرفته است.
روزنامه‌نگاران شروع به اختصاص ستون‌های بیشتری به فناوری و ابزارهایی کرده‌اند که زیربنای اقتصاد را تشکیل می‌دهند. و این مهم است زیرا تأثیر فناوری B2B بسیار فراتر از فردی است که از آن استفاده می‌کند. در سال 2014، یک الگوریتم معیوب تجزیه و تحلیل صدا باعث شد که دولت بریتانیا به اشتباه، 7000 دانش آموز خارجی را به تقلب در آزمون‌های زبان انگلیسی متهم کرده و به ناحق ویزای آنها را لغو کند.
افزایش پوشش رسانه‌ای، گفتگوهای داخلی در مورد طراحی اخلاقی را تقویت کرد. و در پی آن چهره‌های پیشرو در فضای طراحی، مانند مایک مونتیرو (Mike Monteiro) و افشاگر فناوری سیلیکون ولی؛ تریستان هریس (Tristan Harris)، از حمایت محصولات استثمارگرانه عقب‌نشینی کرده و از تغییرات عمده‌ی فلسفی در طراحی به‌عنوان یک کل حمایت کردند.
ظهور طراحی اخلاقی در شرکت‌های بزرگ
شرکت‌هایی مانند Dropbox نیز به این موضوع توجه کرده‌اند. به گفته‌ی مدیر محصول Devangi Vivrekar،
طراحانِ Dropbox توسط یک فلسفه‌ی طراحی مشترک هدایت می‌شوند: «ما مجموعه‌ای فراگیر از آنچه که آن را اصول محصول می‌نامیم داریم که ما را به سمت رسالت و ماموریت‌مان راهنمایی می‌کند».
پنج اصل محصول ما عبارتند از:
- بهبود و توسعه تمرکز foster focus؛
- اتصالات و ارتباطات را پیدا کن connect the dots؛
- فضاهای فراگیر بساز build inclusive spaces؛
- آن را انسانی کن make it human؛
- به سادگی برسی get to simple.
این اصول به طراحان کمک می کند تا تصمیمات خود را جهت‌دهی کنند و در نهایت ویژگی‌هایی را تولید کنند که از اهداف کاربرانشان پشتیبانی می‌کنند. به‌عنوان مثال، Dropbox به تازگی یک پنل محتوای پیشنهادی را راه‌اندازی کرده است که فعالیت حساب فرد را تجزیه‌و‌تحلیل کرده و لیستی از فایل‌ها و پوشه‌هایی را انتخاب می‌کند که تشخیص می‌دهد برای کار فعلی او مفید هستند.
Vivrekar از مدیرانِ اپ باکس توضیح می‌دهد:
«پیشنهادات محتوایی به منظور کمک به کاربران برای کاهش زمان جستجوی فایل‌ها در Dropbox طراحی شده‌اند. در مکان‌یابی خودکار داده‌ها، Dropbox از اصل راهنمای ــ اتصال نقاط ــ مدد گرفته است و به کاربران کمک می کند تا همه چیزهایی را که نیاز دارند به صورت یکجا داشته باشند. همچنین به کاربران اجازه می‌دهد با ارائه‌ی اطلاعاتی که با نحوه‌ی کارشان سازگار است، سریع‌تر به مرتبط‌ترین فایل‌های خود بازگردند.»
طراحی انسانی (Humane Design)
در اواخر سال 2011، گوگل استارت‌آپ تریستان هریس به نام Apture را که کارش مرور اخبار متنی بود خریداری کرد. پس از فروش، هریس وارد قلب تپنده‌ی غول فناوری شد. هریس که به‌عنوان مدیر محصول کار می‌کرد، یادداشتی به نام «فراخوانی برای به حداقل رساندن حواس‌پرتی و احترام به توجه کاربران» را بین تعدادی از همکاران نزدیکش توزیع کرد. این یادداشت مانند آتش سوزی در سراسر گوگل پخش شد و در نهایت به رده‌های بالای مدیریتی رسید و به هریس با شغل جدیدی با محوریت فلسفه پاداش داده شد: اخلاق شناس طراحی (design ethicist).
این حرکت به هریس زمان و فضا داد تا اخلاق در صنعت فناوری را بررسی کند. او برای مثال این موارد را مورد بررسی قرار داد: چگونه لینکدین از نیاز ما به تعامل اجتماعی برای گسترش و تقویت شبکه‌ی خود استفاده می کند، یا چگونه اسنپ‌چت از ردیابی خط؛ برای تشویق ارتباط تقریباً مداوم بین کاربران خود استفاده می‌برد.
هریس در سال 2016 گوگل را ترک کرد تا از طریق یک سازمان غیرانتفاعی جدید به نام مرکز فناوری انسانی، اصول اخلاقی طراحی را با جزئیات بیشتری بررسی کند. از طریق مرکز فناوری انسانی، هریس یک فلسفه‌ی طراحی جدید به نام طراحی انسانی ایجاد کرد که طراحان را تشویق می‌کند تا آسیب‌پذیری‌های کاربران خود را درک کرده و محصولاتی ایجاد کنند که با این آسیب‌پذیری‌ها با رحم و شفقت برخورد کنند.
تعریف طراحی انسانی
در عمل، طراحی انسانی به معنای ساخت محصولاتی است که موارد زیر در آنها برجسته است:
- حذف انحرافات و حواس‌پرتی‌ها از مسیر اصلی کاربر؛
- به حداقل رساندن تعبیر و تفسیرهای نادرست؛
- افزایش روابط بین فردی؛
- امکان قطع ارتباط با کمترین تلاش؛
- احترام به جدول‌های زمانی کاربر؛
- و …
با اینکه طراحی انسانی هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، می توان رشد شاخ و برگ‌های آن را دید. به‌عنوان مثال، Slack تلاش آگاهانه‌ای برای احترام به برنامه‌های کاربران خود انجام داده است. اگر نصف شب به همکارتان پیامی بفرستید، Slack برای او اعلان ارسال نمی‌کند مگر اینکه شما به‌طور خاص آن را بخواهید. طراحان Slack با پیش‌فرض قرار دادن ارسال اعلان‌ها در ساعات اداری، تصمیم آگاهانه‌ای (به هزینه زمان صفحه نمایشگر) برای ساخت محصولی بهتر برای مشتریان خود گرفته‌اند.
برای اینکه طراحان، طراحی انسانی را دنبال کنند، مرکز فناوری انسانی به آنها توصیه می‌کند که به طور هدفمند از خود بپرسند که چگونه می‌توانند به زمانبندی، تناوب و مدت زمان استفاده از یک محصول احترام بگذارند تا با زندگی ایده‌آل کاربر هماهنگ و همراستا شوند. اگر یک ویژگی طراحی ــ برای مثال، اعلان‌های مزاحم یا محتوای پخش خودکار ــ به برنامه زمانبندی آنها احترام نمی‌گذارد، طراحی انسانی حذف آن را توصیه می‌کند.
The Timing, Frequency, and Duration of a Product’s use
ساختن آینده‌ای دلسوزانه
امیدواریم نسل‌های آینده به این سال‌ها به‌عنوان یک نقطه‌ی عطف نگاه کنند، لحظه‌ای در تاریخ بشر که از سوءاستفاده از آسیب‌پذیری‌های انسانی دست برداشته و شروع به ساخت فناوری‌ای کرده‌ایم که از ذهن ما محافظت می‌کند و ارزش‌های ما را ارتقا می‌دهد.
هنوز راه زیادی در پیش است. شرکت‌های بزرگ و کوچک نه تنها باید در مورد طراحی اخلاقی ابزارهای خاص خود، بلکه در مورد زیست‌بومی که در آن وجود دارند نیز بیندیشند.
ساختن آینده‌ای اخلاقی نیازمند رهبری تک تک افراد در سراسر چشم‌انداز فناوری است و یاری همه را می‌طلبد، از بنیانگذاران گرفته تا طراحان جوان می‌باید که تصمیماتی را اتخاذ کنند که نه فقط برای شرکت، بلکه برای کاربر نیز بهترین باشد.
